inverted-commas.blog.ir
برای باز شدن آدرس، آنرا در مروگر خود کپی کنید.
برای باز شدن آدرس، آنرا در مروگر خود کپی کنید.
نیچه می گوید: «’’حقیقت ‘‘ارادهی مسلّط شدن بر تکثّر احساسهاست.»
می توان یکی از نتایج برآمده از این گزاره را این دانست که ’’حقیقت ‘‘چیزی نیست جز آنچه که اکثریت با به کرسی نشاندن ارادهی خود، مطابق با تعلّقات خویش، بر روی آن توافق و اجماع حاصل کرده اند. جملهی به ظاهر حکیمانهای است اما چه چیزی باعث میشود که عدهای از فلاسفه چنین جملاتی را تاب نیاورند و موجب ناخشنودی آنها شود؟
منظور ناخشنودی صرف نیست، ناخشنودیِ صرف چه اهمیّتی دارد؟ آیا این ناخشنودی به بیم از واژگونی نظام معرفتی استوار و مطلق افلاطونی که ذهن و ضمیر ما صدها سال با آن خو گرفته برمیگردد؟ آیا واژگونی تمایز سرراستِ افلاطونی میان وجود فینفسه چیزها و مناسبات بیرونی آنهاست که چالش برانگیز شده است؟ آیا این ناخشنودی به درد زایمانی می ماند که از این نحوهی نگریستنِ به هستی پدید آمده است؟ نحوهی نگریستنی که طبق آن، ما حقیقت را میسازیم.
پرسشِ بنیادی این است که دربارهی یکی از نوزادانِ حاصل از این زایمان چه میتوان گفت؟ نوزادی بهنام نسبیانگاری معرفتی. بیوجه نیست که بگوییم به لحاظِ معرفتی، زندگی در دوران آشوبناکی را تجربه میکنیم. در تاریخ اندیشه از این دوران ها کم نبودهاند. اما دورانِ معاصر، بهلحاظِ شک و تردید وارد شده بر مبناها و شالودههایِ دوگانههایی نظیرِ صدقوکذب و گستردگی مفاهیم برساختگرایانه در رویکردهای فلسفی، کاملاً متمایز است. به هر روی، تحدید و بررسی اندیشه نسبیانگارانهی برآمده از روایتهای برساختگرایانه، از دو جهت مفید است:
1. برساختگرایی از رویکردهای فلسفی مهم و بالنده چند دههی اخیر است که نفوذ فوقالعادهای بر اذهان داشته است. از این رو تنها به بخشی از این مفهوم پرداخته میشود که ربطِ وثیقی با نسبیانگاری معرفتی دارد.
2. عمده روایتهای متنوع از برساختگرایی که مستلزم نوعی نگاه نسبیانگارانه میباشد، (بویژه در ارتباط با علوم) عمدتاً در تلفیق با نظریات بیشتر پذیرفتنیِ برساختگرایی ارائه میشودکه تفکیک بین آنها واجب مینماید.
پال بوگاسیان، این شیوه برساختگرایی و نسبی انگاری برآمده از آن را در آثار یان هکینگ، ریچارد ررتی، هیلاری پاتنم، برونو لاتور، میشل فوکو، نلسون گودمن و... واکاوی کرده و به چالش و نقد میکشد.
من در این رساله مشخصاً به این موارد پرداخته ام:
ضمن تحلیل و ایضاح اجمالیِ مفهومِ معرفتِگزارهای، به تحلیل نسبیانگاری معرفتی و برساختگراییِ مورد نظر پال بوگاسیان پرداختهام. پس از ذکرِ جنبههای مربوط به برساختگرایی اجتماعی و توجه به نقطهکانونیِ ادعای برساختگرا مبنی بر برساخته بودن امرِواقع، به مشکلاتی که بوگاسیان بر سر راهِ این ادعا قرار میدهد اشاره میکنم و سیرِ احتمالیِ گریزِ برساختگرا را از این مشکلات به نسبیگرایی دنبال میکنم. در ادامه به شرح این دیدگاهِ نسبیانگارانه میپردازم که طبق آن ادعا میشود واقعیات راجع به توجیه نمیتواند عام و فراگیر باشد بلکه نسبت به تعلقّات جمعی انسانها متفاوت میشوند. اما توضیح میدهم که بوگاسیان چگونه سعیِ نسبیگرا را از جهتِ ارائهی یک سیستم جایگزینِ واقعی برای سیستم معرفتی ما، با چالش روبرو میکند. سرانجام بر دیدگاه نسبیانگارانه در بابِ تبیین معقول باورها تمرکز میکنم و نقشِ ارائهی شواهد معرفتی در تولید باورها را از نظر میگذرانم و توضیح و اعتراضِ بوگاسیان نسبت به دو تلقّی قوی و ضعیفِ نسبیانگارانه از تبیین را میآورم و در قسمتِ پایانی، به جمعبندی و ارائهی توضیحاتی به عنوان ماحصل برداشتِ من از این رساله بسنده میکنم.
عنوان: بررسی نقدهای پال بوگاسیان بر نسبی انگاری معرفتی
دانشجو: حمید ساسانی
استاد راهنما: دکتر ابوالفضل کیاشمشکی
استاد مشاور: دکتر مجید داودی بنی
استاد داور داخلی: دکتر رضا حاجیابراهیم
استاد داور خارجی: دکتر علیرضا منصوری
تاریخ: دوشنبه 20/7/1394 ساعت 13 الي 15
مکان: دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ساختمان فارابی، طبقه سوم.
بسم الله الرحمن الرحیم
عناوین بخش ها و منابع درس مقولات ویژه در فلسفه علم
مجید داودی بنی
عناوین موضوعات متناسب با 32 جلسه تدوین شده است. هدف آشنا کردن دانشجویان علم با برخی مباحث تکنیکی و جدید فلسفه علم است تاکید اصلی بر موضوع ساختار نظریه های علمی است.
ساختار نظریه های علمی
**Russell, B., “On the relations of universals and particulars,” Proceedings of the Aristotelian Society, 11 (1911)
Carnap, R, Introduction of The Logical Structure of the World, The Logical Structure of the World, Berkeley (1928)
Suppes, P. "What Is a Scientific Theory?" in Morgenssbesser's Philosophy of Science Today, New York (1967)
Sneed, J., Chapters III and IV of The Logical Structure of Mathematical Physics, (1971)
Da Costa and French's "Model's, Theories, and Structures: Thirty years on', Philosophy of Science, Vol. 67, (2000)
Patrick Suppes, first and second chapters of Representation and Invarianceof Scientific Structures CSLI (2002)
** Craver's "Structures of Scientific Theories"in The Blackwell Guide to the Philosophy of Science (2002)
Ramsey, F.P. “Theories,” in R.B. Braithwaite (ed.), The Foundations of Mathematics and Other Logical Essays (1929)
Demopoulos, W. and Friedman, M., “Critical notice: Bertrand Russell'sThe Analysis of Matter: Its historical context and contemporary interest,”Philosophy of Science, 52 (1985)
Stein, H., “Yes, but… Some skeptical remarks on realism and antirealism,”Dialectica, (1989)
**Worrall, J., “Structural realism: The best of both worlds?” Dialectica, (1989)
Zahar, E. “Poincaré's structural realism and his logic of discovery,” in G. Heinzmann et al. (eds.), Henri Poincaré, Nancy (1994)
Votsis, I., “Is Structure Not Enough?” Philosophy of Science, 70 (2003)
Cei, J. and French, S. “Looking for Structure in all the Wrong Places: Ramsey Sentences, Multiple Realizability, and Structure,” Studies in History and Philosophy of Science, 37 (2006)
**Ladyman, J., 1998. “What is structural realism?” Studies in History and Philosophy of Science, 29: 409–424.
–––, 2002 ‘Science, metaphysics and structural realism. Philosophica, 67: 57–76.
French and Ladyman's "Remodeling structural realism: Quantum physics and the metaphysics of structure, Synthese136, (2003)
French, "A Model-Theoretic Account of Representation (Or, I Don’t Know Much about Art . . . but I Know It Involves Isomorphism)", Philosophy of Science 70 (2003)
Van Fraassen , Bas C. ‘On the Extension of Beth’s Semantics of Physical Theories’, Philosophy of Science, 37, (1970)
________________ “From a View of Science to a New Empiricism”, in Monton (2007)
Dicken, P. “Constructive Empiricism and the Metaphysics of Modality”,British Journal for the Philosophy of Science, 58 (2007)
**Bueno, O., “What is Structural Empiricism? Scientific Change in an Empiricist Setting,” Erkenntnis, 50 (1999.)
Bueno, O., “Empiricism, Conservativeness, and Quasi-Truth”, Philosophy of Science, 66 (1999)
Psillos, S. “Is structural realism possible?” Philosophy of Science 69(2001)
Chakravartty, A. “The Structuralist Conception of Objects.” Philosophy of Science, (2003).**Frigg, R. and Votsis, I. ‘Everything you always wanted to know about structural realism but were afraid to ask’, European journal for philosophy of science, (2011),
Halvorson, H.. “What Scientific Theories Could Not Be.” Philosophy of Science 79:183–206. (2012)