درباره فلسفه علم

دوستان درباره سوالات امتحانی ترمهای قبل سوال می‌کردند و نگران امتحانات هستند.

سوالات سالهای قبل سه درس فلسفه علم1(دکتر زیبا کلام)، تاریخ فلسفه غرب(دکتر کرمی) و تاریخ علم 1(استاد طارمی) تقدیم می‌گردد، جوابهای من برای دو درس فلسفه علم1 و تاریخ علم 1 نیز ضمیمه است. امیدوارم با دیدن این سوالات، تصوری از سوالات امتحانات استادان حاصل شود.

 سوالات امتحانی درس فلسفه علم 1-کارشناسی ارشد، نیمسال اول 87-88

گروه فلسفه علم، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

لطفا با قلم مشکی بنویسید. لطفا از نوشتن روی خطوط اکیدا اجتناب کنید

سوالات را طوری انتخاب نمایید که مجموع نمرات آن دقیقا نود شود

مدت 3 ساعت

 1-      مساله استقراء را تشریح کنید.(5 نمره)

 2-      کارنپ:"هیچگاه امکان ندارد که به اثبات کامل یک قانون یا نظریه علمی نایل شویم. در واقع، اگر مقصود ما از اثبات، احراز قطعی صدق باشد هیچگاه نباید از اثبات سخن بگوییم."

این اصل را مورد استدلال قرار دهید.(5 نمره)

 3-      دو رویکرد جهت توجیه اصل استقراء را تشریح کنید و سپس آنها را بطور جداگانه مورد ارزیابی قرار دهید.(10 نمره)

 4-      گرانباری گزاره های مشاهدتی از نظریه را با تحلیل نشان دهید.(10 نمره)

 5-      "ابطال نظریه های علمی همواره غیرقطعی، غیریقینی و خطاپذیرند."

برای اصل روش-معرفت شناسی فوق استدلال کنید.(10 نمره)

 6-      پاپر درباره هر یک از شاخه های سه راهی فرایز موضعی اتخاذ می کند. مواضع پاپر را جداگانه شرح و سپس مورد ارزیابی قرار دهید.(10 نمره)

 7-      کارل پاپر:"بنیان تجربی علم آفاقی هیچ چیز مطلقی ندارد. علم بر شالوده مستحکمی استوار نیست. گویی بنای تهورآمیز نظریه های آن بر باتلاقی افراشته شده است و همانند ساختمانی است که بر ستون هایی استوار شده است. ستون هایی که درون باتلاق فرورفته اند، اما نه بسوی شالوده ای طبیعی یا «معلوم». و اگر ما از فروبردن عمیق تر ستون ها باز می ایستیم از آن روی نیست که به زمین سختی رسیده ایم. ما فقط وقتی توقف می کنیم که راضی شده باشیم ستون ها برای تحمل ساختمان، دست کم عجالتا، به اندازه کافی محکم هستند."

با تحلیل منقوله فوق، تبیین کنید چرا پاپر معرفت علمی را ظنی و موقتی می داند.(15 نمره)

 8-      به تحلیل نشان دهید چرا دسته بندی معرفت بشری دچار تسلسل می شود.(5 نمره)

 9-      پاپر:"من خود براحتی می پذیرم که در نیل به پیشنهادم(معیار تمییز علم از غیرعلم)، در تحلیل نهایی، توسط میل و سلیقه و قضاوت ارزشی ام هدایت شده ام."

با تحلیل منقوله فوق نشان دهید (الف) چرا معیار تمییز پاپر قراردادی است. (ب) چرا بحث و بررسی هر معیار تمییز پیشنهادی موکول به امیال و سلایق و اهدافی است که هر فردی انتخاب می کند.(10 نمره)

 10-   لاکاتوش قائل است که ابطال گرایی جزمی بر دو فرض و یک معیار تمییز بسیار باریک ابتناء یافته است. پس از شرح این فروض و آن معیار، تحلیل کنید چرا لاکاتوش آن فروض را خطا می داند و معیار تمییز را ناصواب می شمارد.(10 نمره)

 11-          Lakatos:”The problem is then not when we should stick to a ‘theory’ in the face of ‘known facts’ and when the other way round. The problem is not what to do when ‘theories’ clash with ‘facts’. Such a ‘clash’ is only suggested by the ‘monotheoretical deductive model’. Whether a proposition is a ‘fact’ or a ‘theory’ in the context of a test-situation depends on our methodological decision.”

تحلیل کنید مراد لاکاتوش از این اظهارات چیست.(10 نمره)

 12-   برنامه های پژوهشی لاکاتوش چگونه حذف می شوند؟(5 نمره)

 13-   نقش آزمایشات در برنامه های پژوهشی را تشریح کنید.(5 نمره)

 دل آرام و موفق باشید

بهمن 1387

سوالات امتحان درس: تاریخ فلسفه غرب

استاد: دکتر کرمی

تاریخ امتحان: 22/10/1388

مدت امتحان: 5/1 ساعت

1)      به قضیه "می اندیشم پس هستم" دکارت ایراد گرفته‌اند که او از قیاس منطقی استفاده کرده و این خلاف شک روش شناختی اوست. این ایراد و پاسخ دکارت به آنرا شرح دهید.

2)      اینکه از نظر اسپینوزا خدا همان طبیعت است به چه معناست؟ در دیدگاه او چرا چنین جوهر یگانه‌ای هم در وجود و هم در معرفت تقدم دارد؟

3)      جان لاک نظریه تصورات فطری را نمی‌پذیرد، دلایل او در رد این نظریه کدامند؟

4)      تحلیل هیوم از علیت یا رابطه علی چیست؟

5)      "عینیت" در فلسفه کانت به چه صورتی ظهور می‌کند؟

موفق باشید

سوالات تاریخ علم1 (تکلیف در منزل)

(گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی  امیرکبیر- ترم اول 1389، استاد طارمی )

1-      نظریه حفظ پدیدارها(Saving the Phenomena) را توضیح داده و دو نمونه (نظریه افلاک بطلمیوس، سه مدل- و نظریه اپتیک اقلیدس) را در این ارتباط تشریح نمائید.

2-      نظریه حرکت پرتابه افلاطون(پاسیمپیکلوس)، ارسطو و یحیی نحوی(Philaponus) را تشریح و نقد و بررسی نمائید.

3-      مشکلات و موانع سر راه ارسطو برای تاسیس فلسفه طبیعی را توضیح داده و راه حل هایی که او در قالب چند نظریه-به تفکیک موانع- برمی گزیند، را تشریح نمائید.

4-      مفهوم"مکان" و "طبیعت" را در سنت ارسطویی تعریف نموده و توضیح دهید.

5-      آیا نظریه معادلات درجه دوم خوارزمی و نظریه معادلات درجه سوم خیام را می توان یک نظریه علمی دانست؟ توضیح دهید.

6-      ابتکارات اپتیک ابن هیثم و مسائلی که او درباره آنها راه حلهایی مناسب ارائه داده است را احصاء نموده و توضیح دهید(در مقایسه با آرای حکمای طبیعی و ریاضیون)

7-      آیا فلسفه طبیعی ارسطو مانعی برای پیشرفت علم بوده است؟ با بررسی تاریخی از 300 قبل از میلاد تا قرن 12 میلادی بحث کرده و نظر خود را بیان کنید. (شاگردان و شارحان ارسطو، دوره هلنی مابی، دوره رومی و دوره اسلامی)

8-      نظریه امام فخر رازی در باب "جسم طبیعی" و "حرکت" را تشریح نموده و درباره نزدیکی آنها به مفاهیم جدید بحث کرده و نظر خود را بیان کنید.

پاسخهای تاریخ علم1

http://www.4shared.com/document/q6qBfcqs/History_of_Science_1.html

پاسخهای فلسفه علم 1

http://www.4shared.com/document/vKPtwhUM/Phil_of_Science_1.html